"ready-made" postmodern manifesto: yazarlar için sokak çalgıcısı etiği

aşağıda, 1999'da yazdığım bir metin var; içeriğin (ısmarlama olmadığı sürece) bedava (ve özgür) olması gerektiğini o zaman da düşünüyordum. 

* * * 

bugün artık yazar, edebiyatından para kazanmaya hakkı olmadığını kabullenmeli ve rahatlamalı – köşe başında müzik yapan bir çalgıcıdır o, isteyen para verir, kimisi dinler ve geçer.

yazar, yazarak para kazanabilir elbette – kendisi dışında birşey için yapıldığında yazma edimi, işlevselliği oranında ücrete tabidir.

işlevselliğin tanımı, her zaman kendiliğinden bellidir hemen herkes için, bazı yazarlar bazen bunun istisnası olmuştur, bu onların sorunudur.

edebiyatın kendisi olmayı hedefleyen ürününse kendine tekil, ihlal edilemez, yarı-kutsal bir alan yaratabilmesi bugün mümkün değildir.

zaten söz konusu ürün dışsal bir talepten çok, ürünü gerekçelendirmeye tümüyle yetecek bir içsel hazzı elde etmek için, yani yazarın kendi kendine olan talebi sonucunda yaratılır.

edebiyat yazarı, yazabilmek ve yayımlayabilmekle yetinebilmelidir – maddi karşılık isteyebilir, tıpkı bir sokak çalgıcısı gibi seyircisinin arasında şapka dolaştırabilir, ama toplayamadığı paranın hesabını kimse verecek değildir.

yazar, geçimini sağlamak için "başka işler" yapmak zorundaysa yapacaktır. kitap yazmaya zamanının/enerjisinin kalmaması tümüyle kendi sorunudur. yazarın toplumsal üretim genelindeki asalaklığının sonu geldi – buna sevinmek ya da üzülmek yersizdir. bu böyledir.

bütün bunlar, yazarla ve yazıyla ilgili romantik saplantıların geçmişin çöplüğüne atılmış olmasından kaynaklanmaktadır. bugün önemli olan metnin kendisidir, kime ait olduğu değil. dolayısıyla metinlerin, kimlerin metinlerinden mürekkep olduğu da önemli değildir – bütün metinler miri maldır. her metin her yerde kullanılabilir. dipnot sultasının sonu, referans ahlakının sonuyla birlikte gelmiştir.

yazarların kendilerini önemseme çağı sona ermiştir. herkes herşeyin sahibidir, kimse tek başına belirli bir şeye sahip değildir.

edebiyatı üzerinde mutlak mülkiyet hakkı olduğunu savunan her yazar, ürününü dolaşıma sokmama hakkına sahiptir. kutsal alan, artık bir çekmece boyuna gerilemiştir.

1999