Sanat’ın Hası Hariçten Gazeldir

Her an ve her yerde Sanat’la, kendini Sanat sananla, Sanat olduğunu iddia edenle, bu yönde bir iddiası olmamasına karşın başkaları tarafından Sanat olduğu söylenenle burun buruna gelebilirsiniz. Yapmanız gerekenler ve bazı önemli noktalar aşağıda sıralanmıştır: 1.Paniğe kapılmayın. Derin nefes alın. Bunu bir yaşam düsturu olarak benimseyin. Nefesinizin üçte birini verin, durun ve ateş edin.

2.Karşılaştığınız şeyi beğenmeniz, sevmeniz, takdir etmeniz, alıp eve götürmek istemeniz ya da bu şey nedeniyle birden, tanımlanması güç bir coşku ya da hüzün duymanız için, gerçekten Sanat olup olmadığını anlamanız gerekmez. Dahası, ikinciye kafanızı fazla takmanız, birincinin olabilirliğini doğru oranda azaltacaktır.

3.Yanlış bir paranoyaya kapılmayın. Komplo, bakanın kafasındadır, başka yerde değil. Manavın Komplosundan söz edildiğini duydunuz mu? Ya da Kasabın Komplosundan? Ama eve geldiğinizde, aldığınız hıyarların çürük, bifteklerin kayış gibi çıktığı olmuştur, değil mi? Aynı şekilde, kötü Sanat’a maruz kalmanız, size karşı gizli bir işbirliği yapıldığı anlamına gelmez.

4.Sanat’ın çok büyük bir bölümü, tüketilmek için üretilmektedir ve bu, çok uzun bir zamandan beri böyledir. Bunda hayıflanacak birşey yoktur. Tüketim maddesi olan Sanat’ın genelde az da olsa besin değeri vardır, çilek ya da muz aromalıdır; bir bölümünün kaşıntı gibi çeşitli yan etkileri olabilir, böyle durumlarda kullanımı kesmek en doğrusudur. Son kullanma tarihlerini geçirmemeye de özen göstermek gerekir.

5.Sanat olmak için ortaya çıkmadığı halde, Sanat’tan anladığı vehmedilen bazı kişilerce Sanat olarak sunulan şeylerle ne yapacağınız tümüyle size kalmıştır. Bazı insanların çiklet, diş macunu, hatta çivi ve cam yedikleri bilinmektedir. Yemek ya da yememek sizin bileceğiniz iştir; yiyecekseniz de aşırıya kaçılmaması iyi olur.

6.Sanat’a para verecekseniz iş değişir. Hiçbir tüketici kazıklanmak istemez. Tabii en doğrusu Sanat’a asla para vermemektir. Bedava ya da görece ucuz Sanat bulmak, acil durumlarda komşudan ödünç istemek oldukça kolaydır. Sanat’ı bir yatırım aracı olarak görüyorsanız Borsayı tanımanızda yarar vardır. Sanat’ı tanımanızın bu alanda bir yararı olmayacaktır.

7.”Sanat’a Fransız (Baudrillard) kalmak”tan korkmayın. Bir İngilizin, kazandibinin iyisinden anlaması nasıl mümkün olur? Öncelikle çok miktarda kazandibi yiyerek. Ama hep aynı pastanede yemek, yeterince iyi bir fikir vermeyecektir. Çeşitleme yapmak, farklı ustaları denemek gerekir. Kazandibinde olduğu gibi Sanat’ta da “gör”güyü arttırmak, beğeninin oluşumunda belirleyicidir.

8.Sanatçıların çoğu ahmaktır. Bazıları bunu üzücü bulsa da, sanatçıların çoğu, neyi neden yaptığını, bunun Sanat’ın geneliyle nasıl bir ilişki içinde olduğunu bilmez ve bunu uzun boylu dert etmez. Annesinden pilav tarifi alan herkes, iyi pilav yapan birinin pirince ne kadar su kattığının farkında olmayabileceğini öğrenmiştir. Bu, annelerin çoğunun ahmak olduğu anlamına gelmez.

9.Bunun iki sonucu olmuştur:

a) “Hadi lenn!” deme hakkı, İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi kapsamına alınmıştır,

b) “güzellik bakanın gözündedir” şeklinde ifadesini bulan kadim ilke, Anlam’ı da içine alacak şekilde genişletilmiştir. Mantının sarımsaksızını, mandalinanın tatlısını, yoğurdun kaymaklısını sevenler hakkında yasal işlem yapılmamaktadır.

10.Özetle: birşeyin aslında Sanat olup olmaması konunun dışındadır. Konu, kendini (ve olasılıkla Dünyayı) fazla ciddiye alan, serebral akıntısı fazla gelen kişilerin, başkalarının da onları ciddiye alması ve serebral akıntılarını önemsemesi için kurdukları komploya kurban gidilip gidilmeyeceğidir (“doğru paranoya”; bkz. madde 3). Gerçek Sanat’ın tek gerekli koşulu, az bulunur olmasıdır (ama bu, az bulunan herşeyin Gerçek Sanat olmasını gerektirmez kuşkusuz) ve tekil üretimin niteliğiyle, genel üretimin ortalamasıyla hiçbir ilgisi yoktur. İyi Sanat köçeklik yapmaz. Sanat’ın hası hariçten gazeldir. Ay akşamdan ışıktır.

2001

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

adınızın görünmesini istiyorsanız ama google hesabınız yoksa lütfen yorumunuzun sonuna adınızı ekleyin.